idden-Finland is het overgangsgebied tussen het zuiden van Finland en Lapland en bestaat uit 2 regio’s: Noord-Oostbotnië (Pohjois Pohjanmaa), een groot gebied dat zich uitstrekt van de Botnische Golf tot de grens met Rusland, en Kainuu, een dichtbeboste streek langs de grens met Rusland. Midden-Finland is het land van de Taigabossen: uitgestrekte wildernisgebieden met dicht oerbos, doorsneden door brede rivieren. In Kainuu’s bossen leven de grootste populaties bruine beren van Finland en is het georganiseerde ’beren kijken’ een nieuwe toeristische attractie. Aan de kust van de Botnische Golf ligt Oulu, de grootste en mooiste stad van het noordelijk deel van Finland. Vanuit Oulu landinwaarts wordt Noord-Oostbotnië wilder en leger.
Het uiterste noordoosten van deze provincie heet Koillismaa (letterlijk ’land in het noordoosten’). Dit vlak onder de poolcirkel gelegen gebied rond de gemeente Kuusamo hoort landschappelijk en klimatologisch gezien al bij Lapland en wordt toepasselijk de ’poort naar Lapland’ genoemd. In deze snel populair geworden bergachtige streek ligt een aantal van de mooiste Finse natuurgebieden, zoals het nationaal park Oulanka. Door Oulanka loopt de beroemde Karhunkierros wandelroute (Berenroute).
In Midden-Finland valt ’s winters de meeste sneeuw van heel Finland. Er zijn belangrijke skigebieden zoals Kuusamo, Ruka, Iso-Syöte en Vuokatti, waar men naast alpineskiën deel kan nemen aan huskysafari’s, sledetochten met rendieren, sneeuwschoenwandelingen, ijsvissen of langlaufen.
LANGS DE RUSSICHE GRENS
Wie van Kajaani de snelste route kiest naar Kuusamo en Lapland neemt weg-5/E63 door een grotendeels onbewoond en ruig gebied. Voorbij Suomussalmi komt men dan op de Via Karelia, die men verder kan volgen naar Kuusamo. Onderweg passeert men het voorheen onbekende dorp Hyrynsalmi a, tegenwoordig ’op de kaart gezet’ vanwege zijn jaarlijkse wereldkampioenschap moerasvoetbal. Ook Suomussalmi s is hard op weg bekend te worden met zijn mogelijkheid om ’beren te kijken’ in de ongerepte oerbossen langs de Russische grens. Rond de plaats Suomussalmi is tijdens de Winteroorlog (1939-40) zwaar gevochten door Finse soldaten tegen het Russische leger. In het Suomussalmi Raate Tie Oorlogsmuseum komt u meer te weten over de beruchte slag langs de Raateweg (Nederlandstalig gidsje beschikbaar). Suomussalmi is ook de geboorteplaats van de populaire F1 coureur Heikki Kovalainen. Bij de toeristeninfo aan weg-5/E63 staat een van zijn racewagens op een paal. (Jalonniemihuis, met toerist informatie, tentoonstellinkje over prehistorisch Suomussalmi, cafetaria, winkeltjes en snoepatelier). Dertig kilometer ten noorden van Suomussalmi komt de automobilist langs hoofdweg 5 (E63) plotseling in aanraking met de bizarre ’silent people’ van kunstenaar Reijo Kela, een groep van bijna 1000 vogelverschrikkers die zich als een bewegingsloos leger in het veld heeft opgesteld.
Halverwege Kuusamo ligt het uitgestrekte Hossa wildernisgebied, een gebied van dennenbossen, rivieren, meertjes en veengebieden. In het wildernisgebied loopt een groot aantal wandelpaden en kanoroutes. Aan de oever van het Öllöri-meer is in 1991 een bezoekerscentrum gebouwd met een expositie over de 10.000 jaar geschiedenis van het gebied, de natuur en de outdoormogelijkheden. Er is ook een café-restaurant en informatiedesk. In het Hossa wildernisgebied zijn de oudste archeologische vondsten van Finland gedaan, resten van bijna 10.000 jaar oude nederzettingen. Ook vinden we hier de oudste rotstekeningen van Noord-Finland. De Värikallio rotstekeningen hebben een ouderdom van meer dan 3500 jaar en werden in 1977 herontdekt door Leena Mäkelä en Juhani Rossi tijdens een skitocht in de bossen. Op een loodrechte rotswand boven een rivier bevinden zich 61 tekeningen van dieren en menselijke figuren. In het Jalonniemi huis in Suomussalmi hangen foto’s van de rotstekeningen en kan men informeren naar excursies naar de afgelegen rotswand. Vanaf de parkeerplaats bij Lihapyörre gaat een 4 km lang wandelpad naar de rotstekeningen. Bij de rotstekeningen is een houten loopbrug van waaraf men de tekeningen goed kan zien.
’Beren kijken’ kan in deze streek bij Suomussalmi, vanaf half mei tot eind augustus.
KUHMO
Kuhmo is het eindpunt van de Teerroute, maar ook wie langs de Via Karelia naar Lapland reist, passeert in de regio Kainuu dit aangename stadje in een afgelegen wildernisgebied langs de Russische grens. De plaats werd gesticht in 1865, maar kreeg pas in 1986 stadsrechten. De streek rond Kuhmo speelde een grote rol in het ontstaan van de Kalevala, het Finse nationale epos. De belangrijkste bezienswaardigheid is het Kalevala themapark, een openluchtmuseum met historische gebouwen en een expositie over de Kalevala (een paar km buiten Kuhmo). Andere bezienswaardigheden in Kuhmo zijn het Kuhmo Arts Center, een concert- en cultuurcentrum, bekend van het Kuhmofestival voor kamermuziek.
Kuhmo is verder een goed uitgangspunt voor trektochten over de UKK-langeafstandswandelroute. Het Kainuu natuurcentrum heeft een natuurexpositie over Finlands grote carnivoren, de bruine beer, wolf, lynx en veelvraat, en geeft informatie over trektochten in de omgeving. In de bossen langs de grens met Rusland leven nog ongeveer 1000 bruine beren in het wild. De kans om deze schuwe en zeer alerte dieren in het bos tegen te komen is (gelukkig?) minimaal. Enkele organisaties hebben zich gespecialiseerd in het nachtelijke ’beren kijken’ vanuit schuilplaatsen (lintutorni). Om beren te lokken wordt zalm of rendiervlees neergelegd. Ten noorden van Kuhmo bereikt men bij Vartius de internationale grensovergang met Rusland.
TAIVALKOSKI
Taivalkoski is een klein regionaal centrum tussen Oulu en Kuusamo. De enige attractie van het plaatsje is de Jalavanwinkel uit 1883, die nog net als vroeger kleding, schoenen, huishoudelijke artikelen, gereedschap en vismateriaal verkoopt. De winkel vol antiek en curiosa geeft een goed beeld van Finland een eeuw geleden. Verder heeft Taivalkoski sinds 2005 een ’Nature Fitness Park’, een wandelgebied voor het in Finland inmiddels populaire nordic walking. U kunt bij hotel Herkko stokken en schoenen huren en tochten maken over de hiertoe aangelegde wandelpaden.
In de omgeving kunt u bij Jurmu (op afspraak) een bezoek brengen aan de Finn-Jann Huskyfarm, met ongeveer 100 sledehonden van diverse rassen. De honden van Finn-Jann doen mee aan wedstrijden en vanuit de farm worden sledehondentochten, wandelexcursies en kanovakanties georganiseerd.
OULU
Oulu is de grootste en de meest kosmopolitische stad van Noord-Finland en hoofdstad van de gelijknamige provincie. Het is een gezellige universiteitsstad met veel cafés en terrassen en een levendig marktplein aan het water, een prima plek om cultuur op te doen na een verblijf in de stille natuur van Kainuu of Lapland. Oulu ligt aan de Botnische Golf op een kruispunt van belangrijke wegen. In 1607 werd aan de monding van de Oulankajoki door de Zweedse koning fort Oulu gesticht als belangrijk administratief centrum en militair depot voor expedities in de binnenlanden en naar Lapland. Het meer dan 400 jaar oude Oulu dankt zijn ontstaan vooral aan de export van teer, dat men vroeger gebruikte om schepen af te dichten. Teer won men uit naaldhout, dat men in speciale teergroeves verwerkte (branden). Tegenwoordig wordt in Oulu geen teer meer gebrand, maar is er nog steeds een grote houtverwerkende industrie en hebben zich hier veel hightechbedrijven gevestigd.
Oulu is een stad van fietsers. Fietspaden voeren naar alle buitenwijken. Het Tourist Office heeft een gratis fietskaart voor u. Wie verblijft op de camping aan het strand van Nallikari kan eenvoudig naar het centrum fietsen over bruggen via Pikisaarieiland naar het centrale Kauppatori (marktplein). Maar u kunt zich ook laten rijden in het toeristische treintje Potnapekka, dat een rondrit van een uur maakt over fietspaden en stille weggetjes door de stad. Hart van de stad is het Kauppatori aan het water, met terrassen en tot restaurants verbouwde pakhuizen. Op de hoek van het plein staat de Toripolliisi, de ’Pleinpolitieagent’, een standbeeld van Kaarlo Mikkonen uit 1986. Het werd al gauw de mascotte van de stad. Bij de Toripolliisi begint Oulu’s belangrijkste winkelstaat, de Kauppurienkatu.
