Het uitgestrekte Saimaa-merengebied staat ook bekend als ’het land van de duizend meren’. In werkelijkheid schijnen het er wel 188.888 te zijn! Deze hele streek kan worden beschouwd als het hart van Finland. Het Merengebied in het midden en oosten van Finland is een labyrint van meren en eilandjes, dichte bossen en smalle heuvelruggen. Het Merengebied is een geliefd vakantiegebied, met veel voorzieningen voor een verblijf in een blokhut aan een meer en eindeloze mogelijkheden voor bootexcursies, kano- en fietstochten langs het water. Oostelijk van het Merengebied ligt langs de Fins-Russische grens de landstreek Karelië, een woest gebied met beboste heuvels en wilde rivieren met stroomversnellingen. In Karelië ontmoeten de culturen van oost en west elkaar. Het is de streek van Orthodoxe kerken, zangers en dichters, en het land van de ’Kalevala’, het Finse nationale epos.

SAIMAA MERENGEBIED
Het Saimaa Merengebied (Zuid-Savo en Zuid-Karelië) lijkt vanuit de lucht meer water dan land. De ontelbare meren staan met elkaar in verbinding via natuurlijke waterwegen en kanalen. Al vroeg in de 19e eeuw kwamen de eerste toeristen naar het Saimaa Merengebied. Vooral de Russische elite uit St. Petersburg liet zich per schip over het Saimaakanaal naar Finland vervoeren en per koets naar hotels en sanatoria aan de oever van het Saimaameer. Ook de Imatrankoski watervallen waren een populaire attractie, en er kwamen stoomschepen, die de toeristen vervoerden tussen de dorpen en stadjes langs het meer. De belangrijkste toeristenroute liep over het water van Lappeenranta, via Puumala, naar Savonlinna en Punkaharju. Ook nu nog kunt u langs deze historische plaatsen reizen, en onderweg een boottocht maken op een historische stoomboot of een moderne catamaran.

 

KUOPIO
Van de steden in het Merengebied is Kuopio de levendigste en interessantste stad. Kuopio is prachtig gelegen op een landtong in het meer Kallavesi en heeft genoeg bezienswaardigheden om er een of twee dagen door te brengen. Het prachtige landschap van beboste heuvels, meren en kleine boerderijen rond Kuopio werd in de 19e eeuw in talloze schilderijen vastgelegd door de broers Von Wright, waardoor het gebied beroemd werd als een van de ’nationale Finse landschappen’. Kuopio ligt aan de noordzijde van het Finse aardbeiengebied, waardoor u in juli op de markt veel zomerkoninkjes in het aanbod ziet. Langs de toegangswegen vanuit het zuiden komt u in de buurt van de aardbeienvelden (vooral de regio rondom Suonenjoki) ook heel veel bordjes met ’mansikka’ of ’mansikoita’ tegen. Zij verwijzen naar verkooppunten en/of de tuinderijen waar u vaak zelf aardbeien kunt plukken. Automobilisten en motorrijders opgelet: er staan heel veel flitspalen op de toe- en afvoerwegen rondom Kuopio! Kuopio is bij veel Nederlandes bekend door het organiseren van de 200 km lange Finland Ice Marathon, beter bekend als ’Alternatieve Elfstedentocht’.

Uitgangspunt voor een bezoek aan Kuopio is het toeristenbureau -Kuopio-Info aan de Haapaniemenkatu in het centrum van de stad. Hier kunt u terecht voor een stadsplattegrond, informatie over fiets- en -wandelroutes, de speciale toeristenbus, het toeristentreintje en bootexcursies op het meer. Ten zuiden van het toeristenbureau en het stadhuis ligt het grote Marktplein (Tori), met de fraaie overdekte Jugendstil markthal (Kauppahalli), waar u onder andere de lokale specialiteit ’kalakukko’, een vrij hard roggebrood gevuld met vis, kunt proberen. Een bezoek waard is ook de vergelijkbare ’kleine marktsteeg’ (Pikku-Pietarin Torikuja), twee blokken ten westen van het marktplein (de steeg tussen de Hatsalankatu 24 en de Puistokatu 21). Hier bevindt zich verstopt in vroegere paardenstallen een hele rij winkeltjes en boetiekjes, een uitgelezen kans om originele souvenirs te kopen, en een café met een grote sortering zelfgebakken taart. In de boetiek Punojan Puoti zijn prachtige souvenirs en gebruiksvoorwerpen te koop die met traditionele technieken, maar op een innovatieve manier zijn vervaardigd van wilgentakken, berkenbast, kunststof en metaal.

IMATRA
Bij het industriestadje Imatra brak 5000 jaar geleden het Saimaameer door de afsluitende Salpausselkä heuvelrug en daalde het waterniveau in het reusachtige meer met twee meter. Zo ontstond de brede Vuoksijokirivier, die zich met een 19 m hoge waterval door een kilometerslange kloof naar beneden stort en verder stroomt naar het Ladogameer (in Rusland). Sinds hier in 1928 een grote stuwdam met waterkrachtcentrale werd gebouwd is de rivier opgedroogd. Maar in de zomermaanden juni en juli worden ieder weekend ’s avonds de sluizen twintig minuten opengezet, zodat u het spektakel in de Imatran Koski weer even kunt meemaken. Uit luidsprekers schalt dan de toepasselijke muziek ’het kookt in de stroom’ uit de Finlandiasymfonie van Sibelius. De Imatra waterkrachtcentrale is de grootste van Finland en is ’s zomers te bezoeken. Langs de kloof staat het in 1903 in art nouveau stijl gebouwde Valtionhotelli, waardoor het toerisme hier op gang kwam, en kunt u een wandeling maken door het Kroonpark, een natuurpark langs de kloof dat door Tsaar Nikolaas I in 1842 werd aangelegd. U kunt het bewegwijzerde wandelpad volgen langs diverse standbeelden en monumenten.

PARIKKALA
Langs hoofdweg 6, circa 50 km ten noordoosten van Imatra, is het stadje Parikkala een stop waard voor een bezoek aan een van Finlands fascinerendste kunstuitingen. In de uitgestrekte tuin van de kunstenaar Veijo Rönkkönen staan meer dan 500 zeer realistische figuren van beton, sommige angstaanjagend omdat ze zijn voorzien van echte tanden. De kunstenaar bouwde gedurende 40 jaar in alle rust aan zijn beeldenpark. Het beeldenpark en de omringende tuin werd enkele jaren geleden ontdekt als toeristische attractie en ontvangt sindsdien enkele tienduizenden bezoekers per jaar. Het park werd in 2009 verkozen tot toeristische bestemming van het jaar. De toegang is gratis.

PUNKAHARJU
Bij het dorpje Punkaharju rijdt u door een van Finlands nationale landschappen. Tussen de grote meren Puruvesi en Pihlajavesi ligt een aantal smalle eskers, heuvelruggen van grind die ca. 10.000 jaar geleden aan het eind van de laatste ijstijd zijn gevormd. Materiaal dat werd aangevoerd door smeltwater onder de gletsjers vulde spleten in het ijs en vormde de ruggen, die tegenwoordig als snoeren tussen de meren liggen. Maar eerst passeert u 2 km ten zuiden van het dorp Punkaharju de Putikko zaagmolen, die werd gesticht in 1775 en op de huidige plaats in werking is sinds 1897. Het is een van de oudste zaagmolens van Finland. De zaagmolen maakt deel uit van een complex met kantoor, woonhuizen uit de 19e en begin van de 20e eeuw, winkels en het Putikko treinstation. Het stationnetje huisvest nu een pottenbakkerij en een zomercafé. Een kilometer van het station ligt landhuis Putikon Kartano. In de vroegere directeurswoning van de houtzagerij Ylätalo, is hier ’s zomers een kunstverkoopexpositie, een boerderijmuseum en accommodatie. In een van de gebouwen kunt u overnachten; met sauna aan het meer met een waterval als natuurlijke douche.

De 7 km lange heuvelrug Punkaharju was eeuwenlang een belangrijke doorvoerroute voor mens en dier. Het is een beschermd natuurgebied en onderzoeksgebied van het bosbouwinstituut METLA. Hoofdweg-6 doet gelukkig weinig afbreuk aan het natuurschoon. Voor de mooiste route neemt u net ten noorden van het dorp Punkaharju de oude weg links van de hoofdweg (weg-4792, eerst parallelweg, later over eiland Mustaniemi). Op een van de mooiste gedeelten van de smalle landtong ligt het oude treinstation, dat gebouwd werd in Jugendstilstijl. Er tegenover ligt het bosmuseum Lusto, tevens Informatiecentrum van Punkaharju en de ’Groene Goud cultuurroute’, een toeristische route door Zuid/Savo, met het thema bos en bosbouw. In het Informatiecentrum kan men brochures krijgen met cultuur- en natuurwandelroutes. Het bosmuseum Lusto laat zien welke rol het bos speelt in het dagelijks leven van de Finnen. In de museumwinkel kunt u mooie houten souvenirs kopen.

KARELIË
Oostelijk van het Merengebied ligt langs de Fins-Russische grens de landstreek Karelië, een woest gebied met beboste heuvels en wilde rivieren met stroomversnellingen. In Karelië ontmoeten de culturen van oost en west elkaar. Het is de streek van Orthodoxe kerken, zangers en dichters, en het land van de ’Kalevala’, het Finse nationale epos. Karelië was eeuwenlang een speelbal tussen oost en west en de Fins-Russische grens werd vele malen herschreven. In de 13e eeuw veroverden de Zweden dit gebied op het Russische Novgorod, en stichtte men de stad Viborg (Viipuri). Later, tijdens de Russische overheersing, verviel een groot deel van Karelië aan Rusland. In de Tweede Wereldoorlog ’heroverden’ de Finnen tijdens de Vervolgoorlog grote stukken van Russisch Karelië. Na de Finse nederlaag aan het eind van de oorlog moesten de Finnen weer delen van Karelië aan de Russen afstaan, en werd het gebied rond het Ladogameer en Viipuri weer Russisch. Vrijwel de hele Finse bevolking van die gebieden werd in 1944 geëvacueerd en in Finland geherhuisvest.

NATIONAAL PARK KOLI
Boven de westoever van het Pielinenmeer ligt de beboste heuvelrug van Koli, een van de hoogtepunten van een Finlandreis. Hoewel het nationaal park Koli vrij klein is, is het een juweeltje wat natuur betreft en heeft het bijzondere geologische omstandigheden. De heuvels van Koli bestaan uit 2 miljard jaar oude kwartsietrotsen, die veel later tijdens de ijstijden de schurende werking van de gletsjers beter hebben weerstaan dan de zachtere omringende gesteenten. En zo steken deze rotsen nu 250 m boven de oevers van het Pielinenmeer uit.

Komend uit Zuid-Finland krijgt u hier voor het eerst uitzicht over de eindeloze bossen en meren. En niet zomaar een uitzicht, maar een onvergelijkbaar panorama over rotsige heuvels, oerbossen, het Pielinenmeer en vele eilandjes. Een pad leidt naar drie beroemde rotstoppen: de Paha-Koli, de Akka-Koli en de Ukko-Koli, respectievelijk de slechterik, de oude vrouw en de oude man genoemd. Op de hoogste top, de Ukko, schijnt Jean Sibelius zo geïnspireerd te zijn geraakt door het uitzicht dat hij er een vleugel heeft laten brengen om er te componeren. Het gebied is al meer dan een eeuw een van Finlands populairste toeristenattracties. Kunstenaars Pekka Halonen, Eero Järnefelt en fotograaf Konrad Inha maakten het landschap aan het eind van de 19e eeuw beroemd, waarna het toerisme op gang kwam. In 1896 werd het Koli hotel gebouwd. Later werden er twee skiliften aangelegd, gelukkig goed ingepast in het landschap. Vanaf 1991 is het een nationaal park en is het uitzicht vanaf de top tot ’nationaal uitzicht’ verklaard.

Het uitzicht is tegenwoordig een stuk natuurlijker dan het ooit geweest is. In de 18e eeuw vestigden zich veel boeren op de hellingen en kapten en brandden ze stukken bos. Later werd er op grote schaal weer herbebost en nu is het heuvelgebied weer vrijwel geheel begroeid. Op kleine schaal wordt in het nationale park de traditionele kap- en brandmethode gehanteerd om een gevarieerde flora en fauna in stand te houden, en worden enkele graslanden begraasd door koeien en schapen. U kunt Koli bereiken langs de westkant van het meer, of vanuit Lieksa met de veerboot MF Pielinen naar de overkant van het Pielinenmeer varen (1 ½ uur). Bij de veerhaven (satama) van Koli is een klein bezoekerscentrum annex café, boven bij de heuvels is een groter modern informatiecentrum. In het dorp zijn enkele winkels, een café en restaurant, en gaat een weg steil omhoog (bord Ukko Koli) naar een parkeerplaats onder het Kolihotel. U kunt hier parkeren voor het bezoekerscentrum, waar een expositie over de geologie en de natuur van het gebied is ingericht, en een audiovisuele presentatie wordt gegeven. Van hieruit kan men over het pad wandelen naar de beroemde Koliheuvels voor het panorama over dit ’nationale landschap van Finland’.